Midden in het groene en waterrijke hart van GaiaZOO hebben we het afgelopen jaar hard gewerkt aan een prachtig nieuw gebied. Onder het toeziend oog van tapirs en slingerapen konden bezoekers, vanaf de kerstvakantie voor het eerst door dit gebied lopen.
Rainforest wordt nog mooier
Een holle weg voert je richting een prachtige houten vlonder die als een slang kronkelt door het water. Hier ontmoet je vanaf het voorjaar van 2024 dieren die leven in de Braziliaanse Pantanal: boshonden, zwarte brulapen en manteltamarins. Als de temperaturen het toelaten zullen de zwarte brulapen en manteltamarins hun intrede nemen in hun nieuwe verblijf.
Vanuit de metershoge sequoia’s houden de apen je in de gaten en geplons in het water verraadt de zwemvaardigheden van de boshonden. De nieuwe en zeer ruime leefgebieden van al deze dieren zijn ideaal voor het houden van grote groepen en dus voor zeer natuurgetrouwe leefomstandigheden voor deze sociale dieren. Het vlonderpad voert je ook langs de binnenverblijven van de dieren.
Voor de gebouwen hebben we gekozen voor een stoere architectuur van kubussen uit Cortènstaal. Deze stijl gaan we ook voortzetten in de projecten die we in 2024 gaan realiseren. Na het verlaten van het Zuid-Amerikaanse deel van ons Rainforest kun je straks de route vervolgen waar je hem ook bent gestart: bij de bongo’s en de dwergnijlpaarden. In de categorie ‘klein, maar fijn’ komen daar straks ook dikdiks bij. Deze kleine antilopes kunnen zowel bij de bongo’s als de dwergnijlpaarden rondscharrelen. De nieuwe route wordt dus een lus die je voert langs heel bijzondere en bedreigde dieren die leven in de regenwouden van Afrika en Zuid-Amerika.
In 2024 keert de bongo terug
Met zijn dieprode vacht en karakteristieke witte strepen is de Oostelijke bongo één van de mooiste antilopesoorten ter wereld. Het is een typische bosbewoner uit het groene hart van Afrika. Jarenlang maakten ze deel uit van onze diercollectie, maar we vonden dat ze nog meer ruimte verdienden dan wij ze boden. Omdat wij willen dat bezoekers in GaiaZOO kunnen ervaren hoe bijzonder onze aarde is, horen daar volgens ons dierverblijven bij die optimaal aansluiten op de behoeften van de soort.
Vanaf 2024 strekt hun gebied zich daarom uit van de dwergnijlpaarden tot aan het Gorilla | Gebouw en kunnen zij kiezen tussen de beschutting van bomen en open plekken om te grazen. Precies waar ze van houden. Ook kunt u een kijkje nemen in hun binnenverblijf op dagen dat de dieren het te koud vinden om naar buiten te gaan. Om dit alles mogelijk te maken, zullen de penseelzwijnen vertrekken. Dat zal voor velen een teleurstelling zijn, maar het is een bewuste keuze en dat is precies wat een goede dierentuin moet doen: altijd streven naar de ideale leefomstandigheden voor haar bewoners. Soms betekent dat het vertrek van diersoorten, maar daar komen weer andere voor terug.
Dierencollectie in beweging
GaiaZOO streeft ernaar om een perfecte dierentuin te zijn. Maar wat betekent dat? Velen zullen zeggen een heerlijk dagje uit, dieren in optimale leefomstandigheden zien en ervaren hoe bijzonder onze aarde is. Maar als goede dierentuin geloven we dat het ook betekent om zoveel mogelijk bij te dragen aan het voortbestaan van bedreigde diersoorten. Via EAZA (de Europese dierentuin en aquarium vereniging) werken we aan het behoud van genetisch gezonde populaties met soms zelfs herintroducties in het wild, dragen we bij aan wetenschappelijk onderzoek om onze kennis over een diersoort te vergroten en doen we nog veel meer. GaiaZOO zet zich bijvoorbeeld in voor de ernstig bedreigde korenwolf in Limburg en de bedreigde zonparkiet in Guyana. Tegelijkertijd laten we nu in de ZOO nog steeds dieren zien die onze hulp eigenlijk helemaal niet nodig hebben. Zij nemen kostbare plaats in van diersoorten die juist wel gesteund moeten worden. Daarom zie je vaker beweging in de diercollectie. Kijk maar eens naar een aantal van de nieuwe diersoorten die de komende tijd hun weg (terug) zullen vinden naar GaiaZOO. Volgend jaar verwelkomen we de Mhorrgazellen op de savanne bij de giraffen. Deze dieren waren uitgestorven in het wild en alleen dankzij fokprogramma’s in dierentuinen leven er nu weer Mhorrgazellen in de vrije natuur. Wereldwijd zijn er ook vele vogelsoorten ernstig bedreigd en een aantal daarvan nemen de komende jaren de intrek in onze Vreemde Vogels Volière: de blauwkeelara, Ecuador amazone, Balispreeuw en de zonparkiet. Onder de naam GaiaDOET kiezen wij ervoor om een actieve rol te spelen in het beschermen en behouden van de natuur. Zo streven we ernaar om uiteindelijk een perfecte dierentuin te zijn.
Blauwkeelara
In het Barba Azul Nature Reserve van Stichting Armonia leven de ara’s in veiligheid. Om het reservaat jaarrond geschikt te maken voor de ara’s is een nestkastenproject opgestart. Het Gaia Nature Fund steunt Stichting Armonia om deze nestkasten verder te ontwikkelen en te verbeteren.
Balispreeuw
Leucopsar rothschildi
LEEFGEBIED:
Afwisselend savannes, open en dichte tropische bossen op Bali, Indonesië.
BEDREIGINGEN:
Illegale vangst voor de huisdierhandel, ook afname van leefgebied door plantages en verstedelijking.
WAT DOEN DIERENTUINEN?
Deze Aziatische zangvogel is in het verleden al uitgestorven geweest in het wild. Dankzij een uitzetprogramma op Bali vliegen ze weer in kleine aantallen rond. Omdat de Balispreeuw nog steeds ernstig bedreigd is, blijft de inzet van dierentuinen noodzakelijk. Zo behouden we in dierentuinen een populatie als reserve voor de wilde populatie. In de nabije toekomst kunnen hopelijk ook Balispreeuwen vanuit Europa uitgezet worden op Bali.
Blauwkeelara
Ara glaucogularis
LEEFGEBIED:
Bossen en savannes in Bolivia, Zuid-Amerika.
BEDREIGINGEN:
Illegale vangst voor de huisdierhandel, afname van geschikt leefgebied door veeteelt
en houtkap.
WAT DOEN DIERENTUINEN?
Met nog maar ongeveer 250 vogels in het wild staat de blauwkeelara op het randje van uitsterven. Dierentuinen behouden een populatie voor het geval het zover komt. Tegelijkertijd is Asociación Armonía in Bolivia actief om de wilde blauwkeelara te ondersteunen, onder andere door nestkasten aan te bieden en de wilde populatie te onderzoeken. Dierentuinen waaronder GaiaZOO, ondersteunen deze organisatie.
Mhorrgazelle
Nanger dama mhorr
LEEFGEBIED:
Savannes en woestijnen in Noord-Afrika.
BEDREIGINGEN:
Overbejaging, verlies van leefgebied door veeteelt en aanhoudende droogte.
WAT DOEN DIERENTUINEN?
Dierentuinen behouden middels het EEP-managementprogramma een reservepopulatie voor de wilde soortgenoten. Vanuit deze populatie zijn er al dieren uitgezet in Marokko, waar de Mhorrgazelle compleet verdwenen was.
Dierentuinen zullen zich op deze manier blijven inzetten voor deze ernstig bedreigde diersoort.
Zonparkiet
Aratinga solstitialis
LEEFGEBIED:
Afwisselend savannes en tropische bossen op het grensgebied van Brazilië en Guyana, Zuid-Amerika.
BEDREIGINGEN:
Illegale vangst voor de huisdierhandel, ook afname van leefgebied door veeteelt.
WAT DOEN DIERENTUINEN?
De zonparkiet is geliefd als huisdier, maar dat heeft ervoor gezorgd dat deze parkiet tegenwoordig bedreigd is in zijn voortbestaan. GaiaZOO voert samen met de Zweedse Universiteit SLU genetisch onderzoek uit om te achterhalen hoe genetisch divers de populatie in dierentuinen is. Dankzij bijdragen van het Gaia Nature Fund steunen we ook onderzoek bij de wilde populatie via EEREPAMI.
Oostelijke bongo
Tragelaphus eurycerus isaaci
LEEFGEBIED:
Dichte bossen in berggebieden in Kenia.
BEDREIGINGEN:
Overbejaging, verlies van leefgebied door houtkap en overdracht van ziektes van het vee.
WAT DOEN DIERENTUINEN?
Met nog maar enkele tientallen dieren in natuurreservaten in Kenia is de Oostelijke bongo
ernstig bedreigd. Dierentuinen werken hard aan het behoud van deze grote antilope.
Vanuit Amerikaanse dierentuinen zijn al Oostelijke bongo’s naar Kenia verhuisd en in de nabije toekomst zullen ook dieren vanuit Europese dierentuinen hierbij betrokken worden.
Ecuador amazone
Amazona lilacina
LEEFGEBIED:
Mangrove en tropische bossen in Ecuador, Zuid-Amerika.
BEDREIGINGEN:
Afname van leefgebied door garnalenkwekerijen, maar ook houtkap en verstedelijking. Illegale vangst voor de handel vormt ook een bedreiging.
WAT DOEN DIERENTUINEN?
Dankzij onderzoek vanuit dierentuinen is deze papegaaiensoort erkend als diersoort. Deze dierentuinen doen nog steeds onderzoek naar de populaties in Ecuador, de aantallen die er voorkomen en naar het gebruik van het leefgebied. In de dierentuinen zelf wordt middels een EEP-managementprogramma een populatie behouden voor deze ernstig bedreigde vogel.
Bergbongo
Ondanks zijn 300 kilo is de bongo moeilijk te ontdekken in het dichte regenwoud. Dat komt niet alleen omdat ze erg schuw zijn, maar ook dankzij het camouflerende strepenpatroon. Het Bongo Surveillance Project maakt gebruik van cameravallen om het leefgebied van de bongo goed in kaart te kunnen brengen. De beelden tonen aan dat er nog vier groepen bergbongo’s zijn. De kleinste groep telt slechts zes dieren.
Op Mount Kenya, vlakbij een van de leefgebieden van de bongo’s, ligt het een educatief centrum van het Bongo Surveillance Project. Jaarlijks komen hier zo’n 200 schoolkinderen op bezoek. Daar leren ze alles over het belang van natuurbehoud, duurzame energiebronnen en herbebossing. Zo hoopt het project de jeugd te inspireren om de bongo te helpen beschermen!
